dinsdag 17 december 2013

Sociale prikkels

Behalve zintuigelijke prikkels, komen er bij mij ook veel prikkels binnen waarvan andere mensen vaak niet eens door hebben dat het prikkels zijn. Daar waar de meeste mensen automatisch onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken, wordt bij mij alles geregistreerd. Ik heb het dan over:

1. Non-verbale communicatie zoals:
- een lichte trek in iemands gezichtsuitdrukking. Omdat ik niet kan begrijpen wat iemands gezichtsuitdrukking betekent, kan ik veranderingen daarin niet automatisch verwerken. Ik moet daarom elke verandering registereren, analyseren en kan er dan pas een reactie op geven. Je snapt hoeveel moeite dit kost, aangezien in 1 simpele conversatie van 2 mensen talloze gezichtsuitdrukkingen de revue passeren (laat staan een conversatie met meer dan 2 mensen)
- een lichte verandering in iemands toon.
- een veranderende kijkrichting van een gesprekspartner

2. Verbale communicatie zoals:
- Registreren wat iemand zegt, de bedoeling van deze woorden analyseren en dan bedenken welke reactie passend is
- Analyseren of woorden letterlijk of figuurlijk bedoeld zijn
- Analyseren of woorden sarcastisch of serieus bedoeld zijn

3. Relatief onbekende of onverwachte programmaonderdelen zoals:
- het ontmoeten van nieuwe mensen
- het afspreken op een onbekende plaats (nieuwe voetbalclub, nieuw adres, nieuw lokaal)
- een feest waarbij je weinig mensen kent
- een afspraak die een uur later begint
- op een andere plaats in het veld moeten voetballen (bijv. spits ipv midmid)

4. Spannende programmaonderdelen zoals:
- tentamen
- solliciatie
- functioneringsgesprek
- het spreken met mensen die je niet goed kent of die je niet goed liggen

Nog niet genoemd heb ik lichamelijke prikkels zoals fysieke inspanning of verminderde gezondheid. Darmproblemen zijn bijvoorbeeld veel voorkomende klachten onder vrouwen met autisme. Persoonlijk heb ik hier niet zoveel last van.

En daarnaast kunnen simpele zaken als slaaptekort, drukte of tegenslagen de prikkels intenser maken. Zoals iedere vrouw een dagje wat minder functioneert als zij slecht geslapen heeft, kan dit bij mij zo'n gat in mijn vermogen om te gaan met sociale situaties slaan, dat ik niet meer in staat ben ook maar iets uit te richten.
Dat zijn de momenten dat ik overprikkeld ben (lees: de momenten dat ik alleen nog maar kan huilen).

Vraag: hoe vaak denk jij dat dit voorkomt bij een vrouw met autisme?